خبر یک ـ از منابع معتبر و مستندات
بحران معیشتی و فقر کارگران در ایران باعث شده که بسیاری از آن‌ها توانایی خرید مسکن را نداشته باشند. افزایش قیمت مسکن در کنار تورم بالا و درآمدهای ثابت و پایین، فشار زیادی بر خانواده‌های کارگری وارد می‌کند و دسترسی به حداقل امکانات زندگی را سخت‌تر می‌کند.
این موضوع علاوه بر مشکلات اقتصادی، پیامدهای اجتماعی و روانی هم دارد؛ از جمله افزایش استرس، کاهش کیفیت زندگی، و حتی تأثیر بر سلامت جسمی و روانی افراد.
دلایل بحران‌ها:
- تورم و افزایش هزینه‌های زندگی: تورم بالا باعث شده قیمت کالاها و خدمات به شدت افزایش یابد، اما دستمزدها تغییر قابل توجهی نداشته باشند یا عقب‌تر از تورم رشد کنند.
- افزایش قیمت مسکن: قیمت مسکن در سال‌های اخیر چند برابر شده و خرید خانه برای کارگران تقریباً غیرممکن شده است.
- اشتغال غیررسمی و ناامن: بسیاری از کارگران در مشاغل غیررسمی و با قراردادهای موقت یا بدون بیمه کار می‌کنند که امنیت شغلی ندارند.
- ضعف نظام حمایت اجتماعی: حمایت‌های اجتماعی مانند بیمه‌های درمانی، مسکن اجتماعی و یارانه‌ها کافی نیستند یا به درستی اجرا نمی‌شوند.
- فساد و سوء مدیریت اقتصادی: مشکلات مدیریتی و فساد در بخش‌هایی از اقتصاد مانع از توزیع عادلانه منابع شده است.
عدم توجه حکومت:
- اولویت‌بندی‌های اقتصادی: سیاست‌گذاری‌ها اغلب به سمت پروژه‌ها یا صنایع بزرگ‌تر و ثروت‌آفرین هدایت شده و به مشکلات قشر کارگر کمتر پرداخته شده است.
- ضعف در اجرا و نظارت: حتی برنامه‌هایی که برای کمک به کارگران وجود دارد، گاهی به دلیل ضعف در نظارت یا فساد، کارایی لازم را ندارند.
- کمبود شفافیت و مشارکت: کارگران و تشکل‌های کارگری گاهی فرصت و ابزار کافی برای بیان مشکلات و مشارکت در تصمیم‌گیری ندارند.
- فشارهای بین‌المللی و اقتصادی: تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی کلان، توان حکومت برای حل مشکلات داخلی را کاهش داده‌اند، اما این باعث نمی‌شود که مسائل کارگران نادیده گرفته شود.
نقش حکومت و جامعه:
- حکومت باید اولویت خود را به حل مشکلات معیشتی اختصاص دهد و در سیاست‌گذاری‌ها مشارکت فعال کارگران را لحاظ کند.
- جامعه مدنی و رسانه‌ها می‌توانند با فشار افکار عمومی و حمایت از حقوق کارگران، دولت را به مسئولیت‌پذیری بیشتر ترغیب کنند.
. مسکن برای کارگران
- مشکل اصلی: قیمت بسیار بالای مسکن و نبود مسکن ارزان‌قیمت در دسترس کارگران
- راهکارها:
- توسعه و ساخت مسکن اجتماعی یا مسکن ویژه کارگران با کمک دولت و نهادهای حمایتی
- ارائه تسهیلات مالی کم‌بهره یا وام‌های بلندمدت ویژه کارگران برای خرید یا اجاره مسکن
- تنظیم بازار مسکن برای کنترل سفته‌بازی و کاهش قیمت‌ها
- تقویت قوانین برای حمایت از مستاجران و جلوگیری از افزایش غیرمنطقی اجاره‌بها
2. دستمزد واقعی و متناسب با هزینه‌های زندگی
- مشکل اصلی: دستمزدها نسبت به تورم عقب مانده و قدرت خرید کارگران کاهش یافته
- راهکارها:
- تعیین دستمزدها بر اساس شاخص‌های دقیق تورم و هزینه واقعی زندگی خانوار
- بازنگری و اصلاح قوانین کار به منظور افزایش دستمزدهای حداقلی و حفظ قدرت خرید
- شفافیت در تعیین حداقل دستمزد با مشارکت نمایندگان کارگران و کارفرمایان
- افزایش حداقل دستمزد به صورت دوره‌ای و منظم
3. تقویت تشکل‌های کارگری و مقابله با سرکوبگری حکومت
- مشکل اصلی: محدودیت فعالیت تشکل‌های مستقل کارگری، سرکوب فعالان کارگری و عدم امکان بیان مطالبات
- راهکارها:
- به رسمیت شناختن تشکل‌ها و سندیکاهای مستقل کارگری بدون مداخله و فشار سیاسی
- تضمین آزادی بیان و تجمعات مسالمت‌آمیز کارگران برای بیان مطالبات
- جلوگیری از بازداشت، تهدید یا فشار به فعالان کارگری
- ایجاد فضای مشارکتی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و اجتماعی برای کارگران
- حمایت جامعه مدنی و سازمان‌های بین‌المللی از حقوق کارگران و تشکل‌ها
وضعیت مسکن کارگران در ایران به یکی از بحران‌های جدی اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. در ادامه، به بررسی چالش‌ها، سیاست‌های دولتی و راهکارهای پیشنهادی می‌پردازیم:
چالش‌های اصلی مسکن کارگران
- هزینه بالای مسکن نسبت به درآمد:
هزینه مسکن در حال حاضر بیش از ۶۰٪ از درآمد کارگران را به خود اختصاص می‌دهد. این نسبت در مقایسه با میانگین جهانی که حدود ۳۰٪ است، نشان‌دهنده فشار شدید بر معیشت کارگران است. - افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها:
در سال‌های اخیر، قیمت مسکن و اجاره‌بها به طور متوسط ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته است، در حالی که دستمزدها به میزان مشابه رشد نکرده‌اند. این امر منجر به کاهش شدید قدرت خرید کارگران شده است. - کمبود مسکن مناسب و ارزان‌قیمت:
با وجود طرح‌های مختلف، هنوز بسیاری از کارگران قادر به دسترسی به مسکن مناسب و ارزان‌قیمت نیستند. این کمبود باعث شده است که بسیاری از کارگران به حاشیه‌نشینی و سکونت در مناطق دورافتاده روی آورند.
سیاست‌های دولتی و اقدامات انجام‌شده
- طرح‌های مسکن کارگری:
دولت‌های مختلف اقداماتی مانند “طرح مسکن کارگری” و “صنعت شهرها” را برای ساخت مسکن برای کارگران آغاز کرده‌اند. به عنوان مثال، وزارت راه و شهرسازی از ساخت ۱۵۰ هزار واحد مسکونی برای کارگران خبر داده است. - تخصیص زمین برای مسکن کارگری:
در قالب طرح “صنعت شهرها”، بیش از ۵۴۰۰ هکتار زمین برای ساخت مسکن کارگری اختصاص یافته است. این اقدام با هدف تأمین مسکن برای کارگران و کارکنان بخش صنعت صورت گرفته است. - کمک‌هزینه مسکن:
در سال جاری، مبلغ کمک‌هزینه مسکن برای کارگران مشمول قانون کار ۹۰۰ هزار تومان تعیین شده است. با این حال، فعالان کارگری معتقدند که این مبلغ با توجه به تورم بالای حوزه مسکن، ناکافی است.
راهکارهای پیشنهادی
- افزایش کمک‌هزینه مسکن:
با توجه به افزایش هزینه‌های مسکن، پیشنهاد می‌شود که مبلغ کمک‌هزینه مسکن برای کارگران افزایش یابد تا بخشی از بار مالی آن‌ها کاهش یابد. - توسعه مسکن اجتماعی:
ساخت واحدهای مسکونی ارزان‌قیمت و با کیفیت برای کارگران، به ویژه در مناطق صنعتی، می‌تواند به کاهش مشکلات مسکن کمک کند. - حمایت از تشکل‌های کارگری:
توانمندسازی و حمایت از تشکل‌های کارگری می‌تواند در پیگیری حقوق مسکن و سایر مطالبات کارگران مؤثر باشد. - تسهیل دسترسی به تسهیلات مسکن:
ارائه وام‌های کم‌بهره و بلندمدت با شرایط آسان‌تر به کارگران می‌تواند به آن‌ها در تأمین مسکن کمک کند.
انشار مطلب با ذکر منبع خبر آزاد است
