جمعیت زنان خانه‌دار ایرانی در ۱۵ سال گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است. ۱۷ درصد زنان غیرفعال بالای ۱۰ سال بیسوادند. آن‌ها هم که درس خوانده‌اند، با توجه به ضریب سهمیه برای پسران، از بخت کمتری برای ورود به دانشگاه برخوردارند.
به گزارش زمانه، شهلا کاظمیپور، جمعیت‌شناس دوشنبه ۱۲ آبان در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) اعلام کرد که جمعیت زنان خانه‌دار ایرانی رو به افزایش است. بر این اساس جمعیت زنان خانه‌دار کشور در سال ۱۳۸۵ حدود ۱۶ میلیون نفر، در سال ۱۳۹۰ حدود ۱۸ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر و در سال ۱۳۹۵ حدود ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر بوده است.
به گفت کاظمیپور مهم‌ترین عامل افزایش جمعیت زنان خانه‌دار ساختار سنی جامعه است:
«در سال‌های گذشته و در دهه ۶۰ جمعیت بچه‌ها چشمگیر بود و از دهه ۷۰ به بعد همان جمعیت به سوی میانسالی روانه شد و این در حالی است که جمعیت محصلین کاهش پیدا کرده است. »
اما بر اساس گزارش مرکز آمار ایران بررسی اشتغال در بخش‌های مختلف نشان می‌دهد سهم اشتغال زنان در بخش صنعت و کشاورزی کاهش یافته و در همان حال سهم اشتغال زنان در بخش‌های خدماتی و همچنین در اشتغال ناقص اندکی افزایش داشته است. بحران‌های اقتصادی، همه‌گیری ویروس کرونا و همچنین تبعیض‌های جنسیتی نیز در خانه‌نشین شدن زنان در سال‌های گذشته بی‌تأثیر نبوده‌‌اند.
نیمی از جمعیت ایران را زنان تشکیل میدهند
نیمی از جمعیت ۸۰ میلیونی ایران را زنان تشکیل میدهند. شهلا کاظمیپور در ادامه مصاحبه با ایسنا گفت:
«تعداد کل زنان ۱۰ ساله به بالای کشور در سال ۸۵ حدود ۲۹ میلیون نفر، در سال ۹۰ حدود ۳۱ میلیون نفر و در سال ۹۵ حدود ۳۳ میلیون نفر بوده است که این زنان مطابق با وضعیت فعالیتشان به دو گروه زنان فعال و زنان غیر فعال تقسیم می‌شوند.»
بر اساس این دسته‌بندی «تمامی زنان شاغل و بیکار زیرمجموعه زنان فعال و تمامی زنان خانه‌دار، بازنشسته، محصل، ازکارافتاده زیر مجموعه زنان غیر فعال محسوب می‌شوند که کل زنان فعال نسبت به جمعیت زنان ۱۰ ساله به بالا حدود ۱۳ درصد و درصد زنان غیر فعال حدود ۸۷ درصد است.»
به گفته این جمعیت‌شناس در سال ۹۰ حدود ۷۵ درصد از زنان خانه‌دار باسواد و حدود ۲۵ درصد از آنان بی‌سواد بوده‌اند، همچنین از میان تعداد کل زنان ۱۰ ساله به بالای غیر فعال سال ۹۵ حدود ۸۳ درصد باسواد و حدود ۱۷ درصد بی‌سواد هستند. ۹ درصد از زنان خانه‌دار سرپرستی خانواده را هم به عهده دارند.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران به ازای هر چهار مرد تنها یک زن اقتصاد مشارکت دارد. نرخ بیکاری زنان هم نزدیک به دو برابر این شاخص در گروه مردان است. بر این اساس از هر چهار زن دانش‌آموخته دانشگاه در ایران یک تن بیکار است. نرخ بیکاری زنان فارغ‌التحصیل دانشگاه ۲۵,۳ درصد اعلام شده در حالیکه برای مردان این شاخص ۱۲,۴ درصد است.
حذف سازمان یافته زنان از رشته‌های دانشگاهی نیز قابل توجه است. بر اساس گزارش‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، در آزمون کنکور در سال جاری دانشجویان مرد از ضریب سهمیه برخوردار بودند. در یک خانواده دختری با رتبه چهار هزار مردود شده در حالی که می‌توانسته به سادگی در رشته پرستاری تهران قبول شود و در همان حال پسری که رتبه او بالای ۹ هزار بوده است به دانشگاه راه یافته.
شورای عالی انقلاب فرهنگی، در مصوبه ٢٠ مرداد ١٣۷١ سیاست‌های کلی اشتغال زنان را در ایران ابلاغ کرد. این مصوبه شغل اصلی زنان را همسری و مادری عنوان می‌کند.
همچنین بر اساس این مصوبه مشاغل قضاوت و آتش‌نشانی به دلیل شرعی و شرایط خشن کار، برای زنان ممنوع است.
