بازار ارز ایران در روز چهارشنبه ۵ شهریور ۱۴۰۴، شاهد جهشی تاریخی بود؛ دلار برای نخستین بار از مرز ۱۰۰ هزار تومان گذشت و این موضوع نگرانیهای گستردهای در فضای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است.
دلایل داخلی
- تورم و رشد نقدینگی: نرخ تورم سالانه نزدیک به ۴۰ درصد و افزایش بیرویه نقدینگی، ارزش ریال را بهشدت تضعیف کرده است.
- کسری بودجه دولت: فشار مالی و هزینههای سنگین، دولت را به عرضه ارز در بازار آزاد واداشته است.
- کاهش ذخایر ارزی: بانک مرکزی توان مداخله مؤثر در بازار را از دست داده است.
دلایل خارجی
- تحریمها و بنبست مذاکرات: ادامه فشارهای بینالمللی و عدم پیشرفت در گفتوگوهای هستهای، فضای نااطمینانی را تشدید کرده است.
- تنشهای سیاسی و منطقهای: بحرانهای امنیتی در منطقه سرمایهگذاران را به سمت خرید ارزهای خارجی سوق داده است.
- سیگنالهای سیاسی: اخبار مربوط به احتمال فعال شدن «مکانیسم ماشه» و شکست مذاکرات، انتظارات تورمی را بالا برده است.
چشمانداز بازار
تحلیلگران معتقدند شکستهشدن سطح روانی ۱۰۰ هزار تومان میتواند موج تازهای از تقاضای هیجانی را به بازار وارد کند. با این حال، برخی شاخصهای تکنیکال احتمال اصلاح مقطعی نرخ تا محدوده پایینتر را نیز نشان میدهند.
جمعبندی
عبور دلار از مرز ۱۰۰ هزار تومان نتیجه همزمان ضعفهای ساختاری اقتصاد ایران و فشارهای سیاسی و بینالمللی است. این اتفاق میتواند تبعات جدی برای معیشت خانوارها، ثبات بازارها و آینده اقتصادی کشور به همراه داشته باشد.